طراحی قرارداد بیمه قیمت پرتقال و نارنگی (مطالعه موردی شهرستان های ساری و قائمشهر)

کشاورزی فعالیتی توأم با مخاطرات گوناگون از جمله خطرات تولیدی و بازاری و مالی می¬باشد. ناپایداری قیمت محصولات کشاورزی به عنوان یک معضل اساسی همواره موجب نگرانی و عدم اطمینان تولیدکنندگان و مصرف¬کنندگان نسبت به بازار بوده است. بیمه قیمت با پوشش ریسک قیمت که مهم ترین علامت بازار و مهم ترین عامل در تصمیمات تولید و فروش است، راه کاری مناسب برای کاهش نوسانات قیمت محصول در بازار است. هدف این مطالعه، طراحی بیمه¬ی قیمتی برای پوشش ریسک قیمتی باغداران شهرستان¬های ساری و قائمشهر است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از قیمت روزانه پرتقال تامسون و نارنگی اونشو در محدوده زمانی 1384 تا 1391 از میدان میوه و تره¬بار ساری و قائمشهر و نمونه¬ای تصادفی شامل 200 باغدار این شهرستان از طریق پرسشنامه جمع¬آوری گردید. حق¬بیمه¬ی منصفانه برای قراردادهای بیمه قیمتی از روش حداکثرسازی مطلوبیت تولیدکننده با لحاظ کردن محدودیت ارزش در معرض خطر و ارزش در معرض خطر احتمالی برآورد شده است. نتایج مربوط به محاسبه¬ی حق¬بیمه قیمتی، در 6 سناریو مشتمل بر دو سناریوی سطح پوشش و سه سناریوی دوره پوشش برای هر یک از گروه¬های شش¬گانه نمونه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نهایت مشخص شد که در محصول پرتقال تامسون، طولانی¬تر شدن دوره پوشش قراردادهای بیمه قیمت از دید بیمه-گران اقتصادی تر است. اما در مورد محصول نارنگی بالعکس می¬باشد. همچنین تحت پوشش بیمه قیمتی قراردادن تولیدکنندگان با درجه ریسک¬گریزی پایین¬تر، از دید بیمه¬گران اقتصادی¬تر است. در نهایت مشخص شد اجرای بیمه قیمتی پرتقال تامسون از دید بیمه¬گران اقتصادی¬تر از بیمه قیمتی نارنگی اونشو می¬باشد. در پایان مزیت بیمه قیمت در مقایسه با دیگر روش¬های پوشش ریسک قیمت مورد بررسی قرار گرفت بنابراین بیمه¬ی قیمت می¬تواند به عنوان راه¬کاری مناسب برای پوشش ریسک و کنترل نوسانات قیمت در بازار مورد توجه قرار گیرد.